• PORADY PSYCHOLOGA

Powrót do szkoły po długiej przerwie wakacyjnej może być dla wielu dzieci źródłem stresu. Czas relaksu, zabawy i braku obowiązków ustępuje miejsca regularnym zajęciom, porannym pobudkom i szkolnym wymaganiom. Choć niektóre dzieci z niecierpliwością czekają na spotkanie z rówieśnikami i powrót do szkolnych zajęć, dla wielu innych ten czas wiąże się z niepokojem i lękiem. Dla rodziców ważne jest, aby wiedzieć, jak rozpoznać objawy stresu i jak wspierać swoje dziecko w radzeniu sobie z tym wyzwaniem. Oto kilka wskazówek, jak pomóc dziecku w łagodzeniu stresu związanego z powrotem do szkoły.

1. Rozpoznaj objawy stresu

Zanim zaczniesz pomagać dziecku radzić sobie ze stresem, ważne jest, aby rozpoznać, kiedy dziecko jest zestresowane. Objawy stresu mogą być różne w zależności od wieku i charakteru dziecka, ale do najczęstszych należą:

– Zmiany w zachowaniu: Dziecko może być bardziej rozdrażnione, wycofane lub nerwowe.
– Problemy ze snem: Trudności z zasypianiem, częste wybudzanie się w nocy lub koszmary.
– Skargi na ból brzucha lub głowy: Stres często manifestuje się fizycznie, zwłaszcza u młodszych dzieci.
– Zmniejszony apetyt: Dziecko może jeść mniej lub odmawiać jedzenia.
– Niechęć do rozmowy o szkole: Dziecko może unikać tematów związanych ze szkołą lub reagować na nie z niepokojem.

Jeśli zauważysz u swojego dziecka którykolwiek z tych objawów, warto przeprowadzić spokojną i otwartą rozmowę, aby dowiedzieć się, co wywołuje ten stres.

2. Rozmawiaj z dzieckiem o jego uczuciach

Rozmowa to klucz do zrozumienia, co dokładnie martwi dziecko. Zamiast zadawać ogólne pytania typu „Czy wszystko w porządku?”, lepiej jest zadawać pytania otwarte, które zachęcą dziecko do dzielenia się swoimi myślami i uczuciami. Na przykład:

– „Co myślisz o powrocie do szkoły?”
– „Czy coś cię martwi związanego z nowym rokiem szkolnym?”
– „Jakie są twoje największe obawy przed rozpoczęciem szkoły?”

Ważne jest, aby podczas rozmowy być uważnym słuchaczem, nie oceniać i nie przerywać. Dziecko musi czuć, że jego emocje są ważne i zrozumiane.

3. Pomóż dziecku przygotować się do powrotu do szkoły

Często stres związany z powrotem do szkoły wynika z niepewności i braku poczucia kontroli nad sytuacją. Dlatego warto pomóc dziecku dobrze przygotować się na ten moment. Oto kilka pomysłów, jak to zrobić:

– Zorganizuj wizytę w szkole: Jeśli to możliwe, odwiedźcie szkołę przed rozpoczęciem roku. Pokaż dziecku jego klasę, przypomnij, gdzie znajdują się toalety, szatnia czy sala gimnastyczna. Taka wizyta może pomóc w zmniejszeniu niepokoju związanego z nieznanym.
– Przygotuj szkolną wyprawkę: Wspólne zakupy przyborów szkolnych mogą sprawić, że dziecko poczuje się bardziej zaangażowane w przygotowania i lepiej oswoi się z myślą o powrocie do nauki.
– Przygotuj plan dnia: Wprowadzenie nowej rutyny, z wczesnym wstawaniem i wcześniejszym kładzeniem się spać, na kilka dni przed rozpoczęciem szkoły, pomoże dziecku lepiej dostosować się do szkolnych obowiązków.

4. Buduj pozytywne podejście do szkoły

Czasami dziecko odczuwa stres, ponieważ szkoła kojarzy się z obowiązkami i trudnościami. Pomóż swojemu dziecku zobaczyć pozytywne strony powrotu do szkoły. Możesz wspomnieć o:

– Spotkaniach z kolegami i koleżankami, z którymi dziecko nie widziało się przez całe wakacje.
– Nowych, ciekawych przedmiotach i wyzwaniach, które przyniesie nadchodzący rok.
– Zajęciach dodatkowych, które mogą rozwijać zainteresowania i pasje dziecka.

Staraj się nie bagatelizować obaw dziecka, ale jednocześnie pokaż, że szkoła to nie tylko obowiązki, ale również okazja do rozwoju i odkrywania nowych rzeczy.

5. Wzmacniaj poczucie pewności siebie dziecka

Stres często wynika z braku pewności siebie i obaw przed nowymi sytuacjami. Możesz pomóc dziecku wzmocnić jego poczucie własnej wartości poprzez:

– Docenianie małych sukcesów: Zauważaj i chwal dziecko za drobne osiągnięcia, np. za samodzielne odrabianie lekcji czy pokonywanie strachu przed czymś nowym.
– Budowanie na wcześniejszych sukcesach: Przypominaj dziecku o sytuacjach, w których poradziło sobie z wyzwaniami w przeszłości, np. kiedy zaczynało nową szkołę lub grupę.
– Wspieranie w rozwiązywaniu problemów: Zamiast podawać gotowe rozwiązania, zachęcaj dziecko do samodzielnego myślenia i podejmowania decyzji, co wzmocni jego wiarę we własne możliwości.

6. Zadbaj o zdrowy tryb życia

Fizyczne i emocjonalne samopoczucie dziecka są ze sobą ściśle powiązane. Aby pomóc dziecku radzić sobie ze stresem, warto zadbać o podstawy zdrowego trybu życia:

– Sen: Wprowadzenie regularnego harmonogramu snu jest kluczowe. Dzieci w wieku szkolnym potrzebują około 9-11 godzin snu na dobę, aby być wypoczętymi i gotowymi do nauki.
– Zdrowa dieta: Zbilansowane posiłki, bogate w białko, witaminy i minerały, mogą poprawić koncentrację i nastrój dziecka.
– Aktywność fizyczna: Ruch na świeżym powietrzu, gra w piłkę czy jazda na rowerze pomaga w redukcji napięcia i poprawia samopoczucie.

7. Utrzymuj stały kontakt ze szkołą

Jeśli zauważysz, że stres dziecka nie ustępuje, mimo Twoich działań, warto porozmawiać z nauczycielem lub pedagogiem szkolnym. Szkoła powinna być partnerem w procesie wspierania dziecka i może zaoferować dodatkową pomoc, np. poprzez programy wsparcia emocjonalnego czy indywidualne rozmowy z dzieckiem.

8. Bądź cierpliwy i okazuj zrozumienie

Każde dziecko inaczej radzi sobie ze stresem, dlatego ważne jest, aby być cierpliwym i dać dziecku czas na adaptację. Niektóre dzieci potrzebują kilku dni, inne kilku tygodni, aby w pełni przystosować się do nowego roku szkolnego. Kluczem jest stała obecność, zrozumienie i wsparcie emocjonalne.

Podsumowanie

Stres związany z powrotem do szkoły to naturalne zjawisko, z którym zmaga się wiele dzieci. Ważne jest, aby jako rodzic rozpoznać objawy stresu i wiedzieć, jak najlepiej wspierać swoje dziecko w tym okresie. Otwarta komunikacja, budowanie pewności siebie oraz tworzenie pozytywnych skojarzeń ze szkołą to kluczowe elementy, które pomogą dziecku radzić sobie z tym wyzwaniem. Pamiętaj, że wspólnie z dzieckiem i szkołą można skutecznie zmniejszyć napięcie i sprawić, że powrót do szkolnych obowiązków będzie łatwiejszy i przyjemniejszy.

Jeśli masz pytania lub chciałbyś nauczyć się jak wspierać dziecko w jego trudnościach, nie wahaj się skorzystać z pomocy specjalisty, np. psychologa.